Çin Kriptoyu Fethedebilir mi?
Pekin’in Dijital Para Birimlerini Kontrol Etme Tehlikeli Arayışı
Ahmad Wais ZAKIMI
Bitcoin piyasaya çıktığından beri, dünyanın dört bir yanındaki hükümetler para birimlerini nasıl dijitalleştireceklerini araştırıyor. Küresel GSYİH’nın yüzde 90’ından fazlasını temsil eden toplam 87 ülke, merkez bankası dijital para birimlerini (CBDC’ler) araştırıyor, pilot uygulama yapıyor veya dağıtıyor: resmi kağıt paranın dijital versiyonları. Hedefleri çeşitlidir ve resmi paranın istenmeyen kripto para birimlerine göre önceliğini sağlamayı, insanların ödeme yapma verimliliğini artırmayı ve ihtiyaçlarını karşılamak için yalnızca kağıt paraya güvenen hanelerin sayısını azaltmayı içerir. Ödemeyle ilgili hizmetler için bankalar arasındaki rekabet nispeten zayıftır ve birçok ülkede banka tabanlı ödemeler yavaştır, maliyetlidir ve yoksulluk sınırının altındaki tüketiciler için yaygın olarak mevcut değildir. Düzenleyiciler, dijital para birimlerinin rekabeti ve yeniliği canlandırabileceğini umuyor.
Ancak resmi dijital para birimleri üzerinde çalışan tüm devletlerden yalnızca tek bir büyük güç, bir tanesini ekonomisinde yaygın olarak kullanılabilir hale getirdi – Çin. 2020’den itibaren Pekin, çeşitli şehirlerdeki sakin gruplarının dijitalleştirilmiş bir Çin yuanı veya e-CNY kullanarak işlem yapmasına izin verdi. O zamandan beri, ülke, para birimine erişimi olan kişi ve işletmelerin sayısını kademeli olarak genişletti. Bugün Çin’de 120 milyondan fazla insan e-CNY cüzdanları kurdu ve devlet, sistemi tüm sakinlerin kullanımına sunmayı planlıyor.
Çin hükümeti, e-CNY’nin genişlemesinin, dünyanın merkez bankalarının çoğunu dijital para birimlerini keşfetmeye motive eden aynı ekonomik hedefler tarafından yönlendirildiğini söylüyor. Ancak Çin hükümeti de bu yeni dijital para birimini siyasi nedenlerle yarattı. Pekin, e-CNY’yi İnternet, veri güvenliği ve genel dijital ekonomi ile ilgili küresel normları ve kuralları etkilemek için bir fırsat olarak görüyor. Veya, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in dediği gibi, “siber uzayda ortak kaderin topluluğu”. Fudan Üniversitesi’nden Profesörler Sun Lijian ve Yang Jiemeng, dijital para birimlerini Çin’in teknolojik ve ekonomik hakimiyetini öne sürebileceği “rekabet için yeni bir savaş alanı” olarak nitelendirdi. Eğer geniş çapta kullanılırsa, e-CNY Çin hükümetine vatandaşları hakkında daha fazla bilgi ve güç verebilir. Washington için bu endişe uyandırmalı. Çin’in dijital para birimlerindeki liderliği, sonunda sınır ötesi ödemelerde ABD dolarının önceliğini aşındırabilir. Çin’de geliştirilmekte olan e-CNY ve diğer ödeme teknolojileri, Pekin’in yaptırımlardan kaçınmasına yardımcı olabilir ve Batı’nın Rusya’nın Ukrayna’yı işgaline yönelik agresif ekonomik tepkisini tekrarlamayı zorlaştırabilir. Ve Çin, dijital para teknolojisini, kendi sakinlerini gözetlemek için kullanabilecek devletlere aktarabilir.
Neyse ki, ABD hazırlıksız değil. Mart 2022’de ABD Başkanı Joe Biden, gelecekteki dijital ekonominin zorluklarını karşılamak için tüm hükümet çabasını başlatmak için tasarlanan dijital varlıklar hakkında bir yürütme emri yayınladı. Bu sipariş, dijital dolar potansiyelinin araştırılması da dahil olmak üzere birçok önemli hüküm içeren güçlü bir başlangıçtır. Ancak ABD küresel finans ve ödemelerde lider olarak kalmak istiyorsa, doların hakimiyetini sürdürmek ve mahremiyeti korumak istiyorsa, Biden’ın emrini düzgün bir şekilde yerine getirmesi ve daha da ileri gitmesi gerekecek. Washington, ister özel ister resmi olsun, dijital para birimlerinin sınırlar arasında nasıl kullanılacağına ilişkin uluslararası standartların belirlenmesinde nihayetinde lider bir rol üstlenmelidir. Bunu yapmak için de kendi dijital para birimi teknolojisini geliştirmesi gerekiyor.
VERİ GÜCÜ
Ülkenin merkez bankası olan Çin Halk Bankası’na göre, Pekin’in e-CNY için birkaç ana hedefi var. Vatandaşlara kağıt para yerine daha verimli işlemlere yol açacak bir ikame sağlamak istiyor. Örneğin, e-CNY, yakın alan iletişimi gibi teknolojileri kullanarak, hücre veya İnternet hizmeti olmayan kırsal alanlarda çevrimdışı kullanım için mevcut olacaktır. Çin merkez bankası ayrıca ödemelerin izlenmesini kolaylaştırarak yolsuzluğu azaltmak istiyor ve daha esnek ve hedefli likidite biçimleri sağlayarak makroekonomik koşullardaki değişikliklere daha hızlı yanıt vermek için e-CNY’yi kullanabilir. Son olarak, Halk Bankası kendi maliyetlerini düşürmeyi umuyor. Bir tahmine göre, e-CNY, fiziksel paranın üretilmesi ve dağıtılmasıyla ilgili yıllık doğrudan ve dolaylı harcamalarda Çin’e 24 milyar dolara kadar tasarruf sağlayabilir.
Ancak Pekin’in tüm hedefleri mutlaka Çin vatandaşları için faydalı değildir. Son yıllarda, birçok Çinli tüketici ödemeler, varlık yönetimi, küçük krediler, sigorta ve diğer finansal ürünler için geleneksel devlete ait ticari bankalardan Çin’in Ant Group ve Tencent’in hakim olduğu büyük ve canlı finansal teknoloji sektörüne geçti. Bu süreçte, bu iki dev teknoloji firması, devletin gücünü azaltarak çok büyük miktarda kişisel veri elde etti. Pekin, geçtiğimiz yıl boyunca teknoloji firmalarının pazar gücünü sınırlayan bir dizi yeni düzenlemeyle yanıt verdi. Çin Komünist Partisi (ÇKP) tarafından kontrol edilen bir yayın kuruluşu olan Global Times’ın Temmuz 2021’deki bir başyazıda belirttiği gibi, “Hiçbir internet devinin Çin halkı hakkında ülkeden daha fazla kişisel veriye sahip süper bir veri tabanı haline gelmesine izin verilmiyor. ” Ve Halk Bankası Başkan Yardımcısı Fan Yifei’nin dediği gibi, “Halk Bankası tüm bilgileri kontrol edecek. İşlem verilerini ve para akışını analiz etmek için büyük verileri kullanabiliriz.” Çin hükümeti, büyük ölçüde aynı nedenle Bitcoin dahil olmak üzere özel kripto para birimlerini yasakladı.
Çin hükümeti, görünüşe göre, kullanıcılar e-CNY’yi benimsedikçe, özel firmalardan uzaklaşacaklarına ve bankacılık ihtiyaçları için merkezi hükümete geri döneceklerine inanıyor. Pekin, Çin nüfusu üzerindeki gücünü artırmak için dijital yuanı kullanabilir. Çin Halk Bankası, “yönetilen anonimlik” adını verdiği bir sistem altında, e-CNY ticaretini banka hesaplarına, kimlik kartlarına ve telefon numaralarına kadar takip edebilir. Kullanıcılar, yalnızca ön ödemeli akıllı kartlar olarak işlev gören donanım cüzdanlarından küçük ödemeler yaptıkları takdirde tam bir anonimliğe sahip olacaklardır. Bu, merkez bankasının ve onun aracılığıyla ÇKP’nin çoğu işlemi görebileceği, hedeflenen herhangi bir hesabı dondurabileceği ve bakiyelerini ayarlayabileceği anlamına gelir. Diğer bir deyişle, dijital yuan, Çin vatandaşlarının sosyal ve politik aktivizmini izlemek için ve nihayetinde devletle ters düşenleri cezalandırmak için bir araç haline gelebilir. e-CNY sadece kendi ülkesinde ÇKP’yi güçlendirmekle kalmayacak. Para birimi ayrıca Pekin’in uluslararası konumunu da artırabilir. Önümüzdeki yıllarda, merkez bankası dijital para birimleriyle yapılan işlemler muhtemelen küresel ekonominin ayrılmaz bir parçası olacak. Çin, merkez bankası dijital para birimleri için standartları belirlemek ve altyapıyı oluşturmak için erken bir şansa sahip – bu, hızla yararlandığı bir fırsat. Çin Halk Bankası, dijital para işlemleri için zaten uluslararası ilkeler önerdi ve farklı ülkelerin merkez bankası dijital para birimlerini değiştirmek için sınır ötesi altyapı oluşturmak için Uluslararası Ödemeler Bankası ve Tayland ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin para otoriteleriyle birlikte çalışıyor. . Pekin, ABD’nin ekonomik gücüne daha fazla meydan okumak için bu sektördeki liderliğini kullanabilir. Dolar cinsinden yapılan sınır ötesi ödemelerin oranı düşebilir. Çin hükümeti ayrıca Batı yaptırımlarından kaçma ve onları baltalama yeteneği de kazanabilir. Çin, uzun süredir ABD ve Avrupa’nın yaptırım gücünden rahatsız oldu, ancak Çin ekonomisi büyük ölçüde ABD bankalarına erişime ve SWIFT ödeme mesajlarına bağımlı kaldığından, ülkenin bankalarının çoğu Batı yaptırımına uymasına izin vermekten başka seçeneği kalmadı. Örneğin Washington, Hong Kong İcra Kurulu Başkanı Carrie Lam’ı şehrin demokrasi hareketine karşı savaştığı için cezalandırdığında, Hong Kong hükümeti Lam’a hiçbir banka ona hesap hizmeti sağlayamayacağı için kağıt para desteleri ödemek zorunda kaldı. Rusya’nın Ukrayna’yı işgali nedeniyle yaptırıma uğramasından bu yana, Çin’deki çoğu banka, ABD ve Avrupa ülkeleri tarafından ikincil yaptırım riski göz önüne alındığında, Rus firmalarına ve bankalarına telafi edici yardım sağlamak konusunda isteksiz davrandı. Ancak Pekin, kendi sınır ötesi ödeme mesajlaşma sistemini, Sınır Ötesi Bankalararası Ödeme Sistemini yeterince genişletirse veya e-CNY kullanarak sınır ötesi ödemeler yapmak için bir yöntem geliştirebilirse, nihayetinde yaptırımlara maruz kalmasını azaltabilir. SWIFT’e güvenmeyin. Bu durumda, Çin hükümeti ve işletmeleri, Batılı finans kurumlarından geçmeye gerek kalmadan birçok uluslararası işlemi gerçekleştirebilir ve Pekin’in Washington ve Avrupa’nın taleplerine karşı savunmasızlığını azaltabilir.
ÇEKLER VE BAKİYELER
ABD hükümeti, dijital yuanın dolar, veri gizliliği ve Washington’un geniş kapsamlı yaptırımlar uygulama yeteneği için ne anlama gelebileceğinin farkında. Ve dijital para birimlerini küresel ekonomik düzene nasıl entegre edeceğine dair kendi vizyonunu belirlemeye başladı. 2022’nin başlarında, Federal Rezerv, ortaya çıkması durumunda ABD dijital dolarına muhtemelen uygulanacağı temel ilkeleri belirledi. Biden, yürütme emrinde hükümeti böyle bir para biriminin tasarımını araştırmaya yönlendirdi.
Federal Rezerv ve Beyaz Saray, dijital doların geniş kullanımını taahhüt etmeden önce parametrelerini ve avantajlarını dikkatlice araştırmalıdır. Amerikalıların gizliliğini koruyan, yasa dışı işlemlere karşı koruma sağlayan ve rekabetçi, kapsayıcı ve yenilikçi bir ödeme sistemi oluşturan bir dijital para biriminin geliştirilmesi kolay olmayacaktır. Ancak bu hedeflere ulaşmak biraz zaman alacağından, Birleşik Devletler, Biden’ın emrine, ABD özel sektörünün yenilikçi gücünü ve üniversitelerinin entelektüel sermayesini birleştiren iyi kaynaklara sahip bir araştırma ve geliştirme çabası başlatarak yanıt vermelidir. Boston Federal Rezerv Bankası ile Massachusetts Teknoloji Enstitüsü arasındaki dijital dolar araştırma ortaklığı olan Project Hamilton, dijital doların “büyük bir perakende ödeme sisteminin güçlü hız, verim ve hata toleransı gereksinimlerini” karşılayabileceğini buldu. Bununla birlikte, geride kalan önemli teknoloji boşlukları var ve Biden’ın belirttiği gibi, Amerika Birleşik Devletleri gizliliği koruyan, banka hesabı olmayan hanelerin yeni para birimine erişmesine izin veren ve siber saldırılara karşı dirençli sistemlere ihtiyaç duyacak. Bu boşlukları etkili bir şekilde kapatmak için federal hükümet, özel sektör firmaları ve üniversitelerle bir dizi sözleşme yapmalıdır. Beyaz Saray, dijital ödeme sistemleri için araştırma yapılması ve ardından düzenlemelerin oluşturulması çağrısında bulundu. Amerika Birleşik Devletleri şu anda özel ve kamu ödeme sistemleri için net bir düzenleyici çerçeveye sahip değil, bu da yeniliği engelliyor ve eski bankaları piyasa güçlerinden korumaya yardımcı oluyor. Bunun yerine Birleşik Devletler daha fazla rekabet lehine düzenleme yapmalıdır. Örneğin, Fed, insanları ve firmaları, tüm tüketiciler, tüccarlar ve ödeme hizmeti sağlayıcıları tarafından tamamen birlikte çalışabilir bir temelde erişilebilen ortak bir ödeme platformu olarak kullanmaya teşvik ederek, yakında çıkacak olan hızlı ödeme altyapısı FedNow’un gücünden yararlanabilir. Bu, bankaları ve diğer sağlayıcıları birbirleriyle daha doğrudan rekabet etmeye zorlayarak en yaygın ödeme görevlerini basitleştirecek ve ücretleri düşürecektir.
Son olarak, Biden’ın emrinde belirtildiği gibi, Washington dijital para birimleri için uluslararası standartlar belirlemek için çalışmalıdır. Uygulamada bu, gizlilik, finansal suçlar, finansal istikrar ve her ülkenin parasal egemenliğinin yabancı dijital para birimlerinden korunması için açık, eyleme dönüştürülebilir, dijital para birimi standartları hakkında anlaşmalar hazırlamak ve aramak anlamına gelecektir. özel sektör. Washington ve müttefikleri, kendi merkez bankası dijital para birimlerini veya diğer dijital ödeme sistemlerini geliştirmekle ilgilenen ülkelere de yardımcı olmalıdır. Bu, doğrudan teknoloji sağlayarak veya hibeler yoluyla yapılabilir. Örneğin, bir G-7 girişimi olan Build Back Better World ortaklığı, gelişmekte olan ülkelere bu amaçlar için kullanılabilecek altyapı finansmanı sağlayacaktır. Uluslararası yardım için diğer araçlar arasında ABD Uluslararası Kalkınma Finans Kurumu, ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı ve Dünya Bankası bulunmaktadır.
Dijital para birimleri tüketicilerin günlük yaşamlarını basitleştirebilir, maliyetlerini düşürebilir ve bankacılık hizmetlerine erişimlerini artırabilir. Yeni dijital ödeme sistemleri, parayı güvenli otomatik ödemeler gerektiren yeni İnternet uygulamalarına bağlayacak akıllı sözleşme ve Nesnelerin İnterneti gibi gelişen tüketici teknolojilerini etkinleştirebilir. ABD hükümeti, rekabeti ve ödeme sistemi inovasyonunu ilerleterek Amerikalıların ve dünyanın dört bir yanındaki insanların yaşamlarını iyileştirmek için önemli bir fırsata sahiptir. Ancak bunu yapmak için Washington, dijital para birimi gelişmelerinde liderliği üstlenmeli ve diğer ülkelere destek ve teknoloji sunmalıdır. Aksi takdirde Çin, ödeme teknolojileri için küresel gündemi belirlemede daha baskın bir rol üstlenebilir ve mahremiyeti tehlikeye atan ve dolar pahasına kendi para birimine fayda sağlayan standartlar yaratabilir.